Koning winter staat ondertussen weer voor de deur, en in dit seizoen nemen onze bonsai een welgekomen rustperiode. Bladverliezende loofbomen laten in deze periode hun laatste blad vallen, en ook bij coniferen valt de groei nu bijna helemaal stil. Dit wil echter niet zeggen dat er buiten de winterbescherming helemaal niets meer kan gedaan worden bij onze bomen. Het is namelijk ook de periode waar je de zogenaamde wintersnoei kan uitvoeren. Vooral bij loofbomen is dit interessant, omdat ze in deze periode zonder blad staan, en je dan namelijk heel goed kan zien hoe het met de vertakking is gesteld. Voor dit thema hebben we Teunis Jan Klein nog eens uitgenodigd, om ons wat meer bij te brengen over het hoe en waarom van wintersnoei.
Bij wintersnoei is natuurlijk veel afhankelijk van welke boomsoort je voor je neus hebt staan. Er is namelijk verschil tussen bladverliezende en bladhoudende loofbomen, vruchtdragende en bloeiende bomen, en zelfs in de coniferen dien je onderscheid te maken. Teunis Jan gaf ons aan de hand van enkele schema’s wat meer uitleg voor elke groep. Je moet natuurlijk ook niet gaan snoeien om zo maar wat te snoeien. Want door heel gericht te snoeien, kan je je boom nu al gaan sturen voor het volgende groeiseizoen. Wintersnoei is namelijk een deel van de cyclus in een kalenderjaar van een bonsai, en bepaalt dan ook gedeeltelijk hoe je boom zal reageren in het komende seizoen. Het zal duidelijk zijn dat als je bijvoorbeeld een voorjaarsbloeier nu heel kort terugzet, je minder zal kunnen genieten van de bloei in het voorjaar. (tenzij je doel opbouw van de vertakking is, en je de bloei even laat voor wat het is) Je dient dus goed te weten wat de groeiwijze is van de boom die voor je staat. Doel is om balans in de groeikracht te krijgen, maar ook om een geschikt groei-patroon voor de boomsoort te zetten. Je kan de richting van de vertakking ook grotendeels zelf bepalen bij het snoeien, door goed te kijken waar de knoppen voor volgen groeiseizoen zich bevinden.
Wintersnoei is natuurlijk ook ideaal om fouten in de vertakking te corrigeren, zoals kruisende of slecht geplaatste takken. En als er dan zo’n fout in je boom zit, dan kan je die fout best wel wegsnoeien, want na x aantal jaar gaat die er meer dan waarschijnlijk nog altijd zitten. Maar in sommige gevallen kan je een fout er ook uit ‘kweken’ in plaats van weg te snoeien. Je kan namelijk kiezen waar je de boom het volgende jaar wil laten groeien, of waar juist niet. Na de tak-aanzet, gaat een tak over naar zijtakken, die op hun beurt weer over gaan in steeds fijnere vertakking. Bij een goede vertakking waaiert het loof van de boom naar buiten, en worden de internodiën steeds korter naarmate je verder naar buiten gaat. Als je elk jaar goed snoeit, komt er ook automatisch een mooie verjonging in de vertakking. Snoei is meestal ook gelijk aan reactie, en dit wetende dien je ook rekening te houden met de zwakke en sterkere zones in je boom. Door op de goede plaats wat meer of minder te snoeien, kan je ook de zwakke en sterke zones in je boom wat gaan bijsturen.
Na het deel theorie, hebben we ook nog enkele bomen even kort laten bespreken door Teunis Jan Klein, met vooral aandacht voor de vertakking, en wat er dient te gebeuren om deze te verbeteren. Het was zeker niet de bedoeling om in elke boom te gaan snoeien, maar in zijn enthousiaste stijl gaf Teunis Jan de respectievelijk eigenaars telkens wat tips om hun bomen nog wat te verbeteren. Hieronder nog enkele sfeerfoto’s van de besprekingen…
Zoals we van Teunis Jan gewoon zijn, was het weer een heel interessante lezing, die met animo gebracht werd. De avond was dan ook weer heel snel om, en we hadden weer wat stof tot nadenken mee gekregen. Nu is het aan ons om de theorie om te zetten naar praktijk, en ons voordeel te doen met de wintersnoei…
Zo, onze laatste bijeenkomst voor 2015 zit er weeral op. Aan iedereen nog een prettig eindejaar en mooie feestdagen toegewenst! Misschien ligt er voor sommigen onder ons wel een mooi bonsai-geschenkje onder de kerstboom…
Tot volgend jaar!